بوتاکس (Botox ) – در ایران تحت عنوان دیسپورت (Dysport)- یا سم بوتولینوم (Botulinum Toxin) دارویی است به فرم تزریقی که موارد استفاده زیادی در رشته های مختلف پزشکی دارد
این دارو سم یک باکتری خطرناک است. عملکرد این سم روی محل اتصال عصب به عضله است؛ بنابراین عضله را فلج میکند. البته این فلج هرگز دائمی نیست. در مورد کاربرد آن در زیبایی نیز بد نیست بدانیم که این دارو عضلات زیر پوست را فلج میکند و از این طریق چین و چروک صورت را کم میکند.
فعلا فقط 4 فرم تجاری این دارو دارای تاییدیه مصرف است:
بوتاکس (ساخت آمریکا) ، دیسپورت (ساخت انگلیس) ، میوبلاک یا نوروبلاک (ساخت آمریکا) و گزئومین Xeomine (ساخت آلمان).
در ایران برای بوتاکس از چه دارویی استفاده می شود؟
خوب است بدانیم که در ایران فقط دیسپورت موجود است و داروهایی که تحت عنوان بوتاکس در ایران استفاده میشوند اصالت ندارند و آمریکایی نیستند. حتی بوتاکس ساخت کانادا نیز فاقد اصالت است.متاسفانه متخصصین پوست اغلب از بوتاکس غیر اصل استفاده میکنند، چرا که قیمت داروی اصل حدود 20 برابر آن است.
این دارو غیر از اینکه میتواند عضلات را فلج کند، میتواند روی سیستم اعصاب خودکار نظیر اشک، بزاق، و عرق نیز اثر مهاری داشته باشد.
کاربردهای درمانی بوتاکس چیست؟
1- چین و چروک پیشانی و اطراف چشم ها و لبها و گردن (برای زیبایی)
2- دندان قروچه و فشرده شدن بیش از حد دندانها به همدیگر
3- لرزش سر
4- لرزش لب
5- لرزش چانه
6- اسپاسم عضلات ناشی از فلج مغزی یا سی پی (CP) در بچه ها
7- اسپاسم عضلات ناشی از سکته مغزی (CVA)
8- اسپاسم عضلات ناشی از ام اس (MS)
9- سردردهای میگرنی
10- سردردهای عصبی
11- انواع دردهای صورت نظیر نورالژی عصب سه قلو
12- بلفارواسپاسم(بسته شدن غیر ارادی چشمها)
13- دیستونی گردن (انحراف یا چرخش گردن به طرفین یا عقب به علت اسپاسم غیر ارادی)
14- تیک ها (از جمله تیکهای صوتی و تیک چشمها)
15- کرامپ نویسندگان (اسپاسم عضلات دست یا ساعد در موقع نوشتن)
16- دیستونی فک (بسته شدن یا باز شدن دهان بطور غیر ارادی)
17- آبریزش بیش از حد دهان (از جمله در بیماری پارکینسون)
18- تعریق بیش از حد کف دستها و پاها و زیر بغل
19- دیستونی حنجره
تزریق این دارو بصورت موضعی در قسمتهای مربوطه انجام می شود.این دارو بایستی در یخچال (و نه در فریزر) نگهداری شود و در تمام مدتی که خارج از یخچال است بایستی درون فلاسک یخ قرار داده شود، در غیر اینصورت دارو اثر خود را از دست میدهد.در اغلب موارد تزریق این دارو هر 4-3 ماه یکبار تکرار می شود.
بوتاکس توسط چه کسی باید تزریق شود؟
تزریق بوتاکس باید حتما با مشورت و زیر نظر پزشک متخصص پوست انجام شود. انتخاب بیمار از سوی پزشک نیز باید با دقت انجام شود، زیرا هر پوستی نیازمند تزریق بوتاکس نیست. اگر پزشک تشخیص دهد که شرایط عضلات صورت به گونه‌ای است که در آینده پوست دچار چین و چروک می‌شود، باید بوتاکس تجویز شود.
بوتاکس چگونه تزریق می شود؟
تزریق بوتاکس معمولا در مطب پزشکان یا درمانگاه ها به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به بستری شدن ندارد. از آنجا که این تزریق با سوزن‌های بسیار ظریف انجام می‌شود، دردناک نیست و نیازی به بی‌حسی ندارد.
برای این کار پزشک پس از ضد‌عفونی کردن پوست صورت، با استفاده از سرنگ انسولین مقادیر کمی از بوتاکس را در بالای ابروها، پیشانی و اطراف چشم تزریق میکند. البته ممکن است در محل تزریق، سوزش و قرمزی خفیف ایجاد شود که ظرف چند ساعت برطرف می‌شود.
اثر بوتاکس چه مدت دوام دارد؟
معمولا یکی دو روز پس از تزریق، چین و چروک‌ها به تدریج محو میشوند و این اثر بین 3 تا 6 ماه باقی می ماند. پس از این مدت اثر بوتاکس کم کم از بین می‌رود و چروک‌ها مجددا ظاهر میشوند.
بوتاکس عوارضی هم دارد؟
از آنجا که بوتاکس عمدتا جذب عضلات محل تزریق می شود و مقادیر بسیار ناچیزی از آن وارد گردش خون می گردد، با دوزی که برای باز کردن چروک‌ها به کار می‌رود، تقریبا هیچ عارضه مهمی ایجاد نمی‌کند.
البته مثل هر تزریق دیگری ممکن است سوزش و قرمزی خفیفی در محل تزریق ایجاد کند که پس از چند ساعت خودبه‌خود برطرف می‌شود. به علاوه در برخی از افراد پس از تزریق بوتاکس، سردرد یا تهوع خفیف یا علائم سرماخوردگی ایجاد می‌شود که معمولا طی 2 تا 3 روز بهبود می‌یابد.
هر چند تزریق بوتاکس عارضه جسمی مهمی ایجاد نمی کند، اما میتواند باعث فقدان جلوه عضلات صورت و ایجاد حالت انجماد در افراد شود.
محققان معتقدند فردی که بوتاکس به صورتش تزریق شده قادر است به محرک‌های احساسی و هیجانی واکنش نشان دهد، اما تغییرات کم عضلات صورت در اثر تزریق بوتاکس باعث می‌شود بازخوردهای کمتری از طرف عضلات بی‌حرکت صورت به مغز ارسال شود.
قبل از تزریق بوتاکس چه باید کرد؟
در صورتی که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا داروی خاصی مصرف می‌کنید، حتما پیش از تزریق بوتاکس پزشک خود را در جریان قرار دهید. تزریق بوتاکس در افرادی که دچار بیماری‌های عصبی عضلانی هستند، میتواند باعث ضعف عضلانی شدید شود.
به علاوه مصرف برخی از داروها (مثلا آنتی بیوتیک‌های گروه جنتامایسین) ممکن است اثر بوتاکس را تشدید کند.
تزریق بوتاکس توسط افراد غیر متخصص چه خطراتی دارد؟
متخصصان پوست و زیبایی نسبت به خطرات انجام هر گونه تزریق جهت امور زیبایی در آرایشگاه‌های زنانه هشدار داده اند و فقدان قانون مدون برای برخورد با آرایشگران متخلف را موجب تداوم دخالت آنان در امور تخصصی پزشکی دانسته اند.
تزریق بوتاکس توسط افراد غیر متخصص و بدون توجه به نکات ایمنی آن خطرآفرین است، زیرا این ماده به هر حال یک نوع “سم” است و چنانچه درست تهیه، خالص و نگهداری نشده باشد و همچنین درست تزریق نشود، موجب بروز عوارضی می‌شود که گاهی جبران‌پذیر نیست.
حتما این را هم شنیده‌اید که دوز استفاده از این سم دارویی خیلی اهمیت دارد، به‌طوری که مسمومیت شدید با این سم، به علت فلج کردن عضلات تنفسی، میتواند منجر به مرگ شود.
“تزریق غیر کارشناسانه بوتاکس بروز خطرات گوناگونی مثل نامتقارن شدن صورت و ابروها، افتادگی پلک چشم و یا فلج صورت ،کبودی و تورم در ناحیه دور چشمها و پیشانی، سردرد، سرگیجه و افتادگی پلک و ابرو را به دنبال دارد.
منبع:
پزشک آنلاین / pezeshkonline.ir
مطالب مرتبط:
- با روش های مختلف جوانسازی پوست آشنا شوید
- همه چیز درباره جراحی کوچک کردن سینه ها (ماموپلاستی)
- عواقب جراحی زیبایی شکم یا چربی کشی(لیپوساکشن) را در این مطلب مطالعه کنید
- همه چیز درباره عمل جراحی بینی و سوالات رایج
